Pośród entuzjastów otwierających browary rzemieślnicze znaleźć można osoby, które upatrzyły w takim interesie strumień gotówki wlewający się wraz z procentami do kiszeni. Tak jak pośród sprzedawców sportowych ciuchów w butikach czy eko-handmade makaronu w modnej knajpie zaopatrującej się w Lidlu, tak pośród browarów znaleźć można naciągaczy i partaczy. Niektórzy z nich chcą mieć swoje piwko i hajs z niego tak bardzo, że zamiast przejść trudną drogę od piwowara domowego, przez pomocnika do pełnoprawnego wyjadacza, wolą zapukać do drzwi dużego browaru i odkupić część produkcji. Poradnik ten i lista powstały po to, aby dać prztyczka w nos cwaniakom chcącym żerować na Waszych portfelach. Piwa odkupowane, z dopisaną wyimaginowaną historią są przeważnie dwa razy droższe od oryginału. Niektóre browary udają tak bardzo, że zwodzą osoby nieco lepiej zaznajomione. Nie warto ich wspierać, jeśli ich jedynym celem jest żerowanie na cudzej niewiedzy. Jak rozpoznać pseudobrowar? Pseudobrowar to przedsiębiorstwo, które nie posiada własnego browaru lub nie przyznaje się, że warzy kontraktowo. Pisząc prostym językiem: odkupuje część produkcji od innego browaru i etykietuje po swojemu, dorabiając marketing, ideologię, otoczkę czy historię. Dlaczego nie warto kupować takich piw? Bo oprócz jawnej ściemy takie firmy wciskają nam — jak już pisałem — piwa droższe od oryginału. Nie szkoda Ci kasy? To pomyśl, że dajesz pieniądze komuś, kto po prostu kłamie, że sprzedaje własne piwo. Mnie by było przykro. Browar ściemniony rozpoznać dość trudno. Oprócz przeszukiwania internetu warto zwrócić uwagę na cztery elementy: Etykietę — czy linia piw nie pokrywa się z linią innego browaru? Czy wśród trzech jasnych piw nie ma podobnego pomysłu na nazewnictwo? Zestaw piw — czy linia czterech piw nie pokrywa się idealnie z czterema piwami z innego browaru? Widać to idealnie, kiedy trzy piwa mają te same parametry co marka macierzysta, a czwarte wyróżnia się ciekawym dodatkiem. Miejsce produkcji lub jego brak — czy w ogóle wspomniano o miejscu produkcji? Na etykiecie widnieje tylko „Wyprodukowano dla…”? Na 99% masz do czynienia z klonem. Brak browaru w mieście — tego nie trzeba tłumaczyć, choć należy pamiętać, że browary kontraktowe/rzemieślnicze warzą swoje piwa w zaprzyjaźnionych miejscach. Nie są tym samym związane z żadnym miastem, a jedynie zarejestrowane tam jako firma. Piwo sprzedaje przedsiębiorstwo, hurtownia, firma, dystrybutor — sam raczej więc nie warzy, bo nie jest zarejestrowany jako browar. Jak rozpoznać piwo klonowane? Aby odpowiedzieć na tak postawione pytanie, muszę najpierw odpowiedzieć na inne. Czym właściwie jest klon piwny? Piwa „klonowane” to te same piwa z jednego browaru, sprzedawane pod różnymi markami. Są to piwa o tej samej recepturze, z tej samej warki, o tych samych parametrach (choćby nieco inne były deklarowane na etykiecie*). Produkty takie otrzymują nową etykietę, historię, marketing, nierzadko kilka piw włączanych jest do osobnego zestawu jako nowa linia browaru. Proceder taki zachodzi niekoniecznie w obrębie jednej marki. Klonami są piwa z konkretnej firmy, etykietowane i sprzedawane pod zupełnie inną marką przez niezwiązane z browarem przedsiębiorstwo. Nadążacie? Browar XYZ odsprzedaje część produkcji firmie ABC, któremu nakleja wymyślne etykiety. Karuzela się kręci, hajs wpada do kieszeni, koks wala się w kostkach po kiblach. Jak taki proceder wywęszyć? Do dyspozycji mamy oczywiście internet (i ten poradnik!). Szybko możemy zweryfikować, czy Jasne od browaru z Kołobrzegu nie jest przypadkiem tym samym, czym Jasne z Browaru w Witnicy. Ponadto — gdy skończy Ci się pakiet w smartfonie albo w twoim TESCO nie ma zasięgu — możesz skorzystać z arsenału, w postaci poniższych podpunktów. Na zasadzie skojarzeń, spróbuj porównać nowe piwo z takim, które już znasz. Być może stoją na półce niedaleko siebie? Sprawdź, czy: Etykiety nie są podobne do już istniejących, czy nie wpisują się w pewną stylistykę? Podobny font, układ graficzny, malunki, postaci, slogany. Morskie opowieści z etykiety nie zawierają błędów w postrzeganiu piwa i procesu warzenia. Browar nie popełni błędu, ściemniacz już tak. Przykłady? Piwo Chełmińskie i tekst na etykiecie: „tuż przed filtrowaniem spróbowaliśmy tego piwa i powiedzieliśmy – to jest to!” Nie filtrujmy tym razem”. Szkopuł w tym, że jakości finalnego piwa nie da się ocenić po smaku nieprzefiltrowanej brzeczki. Inny przykład to piwo Pniewskie: „Słodowy, głęboki aromat o niewielkiej ilości goryczki”. Od kiedy aromat ma goryczkę? Nazwa piwa nie jest zbliżona lub nie powiela linii nazewniczej innego browaru. Przykład: browar nawiązuje do zwierząt trzody chlewnej, domniemany klon nawiązuje do zwierząt ogólnie. Tak, wiem, dziwny przykład. Rozumiesz chyba? Piwo nie oferuje oryginalnego smaku lub czy styl piwa, które jakimś cudem w ofercie posiada tylko jeszcze jeden browar, nie pokrywa się z tym, które masz w ręce. Bo kiedy Browar Lambda oferuje APA z kurkami i drugi browar oferuje takie samo piwo, to na 101% są to klony. Niekoniecznie musi być to ten sam styl, drugie piwo może zwać się Grzybowym ALE, w składzie wyszczególniając rzeczone kurki. Butelka nie ma specyficznej stylistyki, podobnej do używanej w innym browarze. Może mieć też identyczny kształt. Warto zwrócić uwagę na butelki Browaru Jagiełło i butelki Browaru Krajan. Parametry podejrzanego piwa nie są identyczne jak w piwie z browaru, co do którego masz podejrzenia, że odsprzedał/sklonował piwo. To punkt, który sprawdzasz na końcu, ostateczny test, gdy jesteś już niemal pewien. Wszystko wskazuje na klona? To rzuć jeszcze okiem na miejsce produkcji. Opisywane w tym poradniku browaru raczej niechętnie się nim chwalą otwarcie. Na etykiecie być może odnajdziesz informację o miejscu produkcji. Choć wielce prawdopodobne, że ujrzysz lakoniczne „Wyprodukowano dla Pseudobrowar Chcę Zarobić na Naiwniakach z Mielna”. * – prawo polskie pozwala na nieznaczny rozrzut przy podawaniu parametrów. Jak opracowywałem poradnik? Skupiam się tylko na perfidnych ściemach. Nie liczę Argusów i podobnych im piw produkowanych dla dyskontów. Na liście nie znajdziecie też marek własnych (np. Kustosz). Nie zaprzątałem sobie głowy piwami tworzonymi pod inicjatywy społeczno-kulturalne, dla klubów sportowych czy pubów. Tak, one w 90% przypadków są klonami innych piw warzącego je browaru. Inicjatywy często informują o tym wprost jak na przykład tutaj. Za cel postawiłem sobie dostarczenie Wam informacji o firmach, które w moim odczuciu próbują oszukać konsumenta. TL;DR — szkalunki tylko za ściemnianie lub zatajanie informacji. Jednemu już się oberwało. Dane zebrałem z ogromną pomocą Czytelników, za co wszystkim dziękuję tak ja, jak i osoby, które z tego poradnika skorzystają. Informacji zasięgałem na stronach internetowych inicjatyw. Przeszukiwałem komentarze, w których pseudobrowar przyznawał się do miejsca rozlewu. Czytałem opinie na forach, przeglądałem portale i opinie na blogach. Jeśli browar gdzieś głęboko podał informację, na przykład w komentarzu, że istotnie — ich piwa to od Browaru ABCXYZ — uznaję to nadal za zatajanie informacji. Nie ma stosownej informacji w widocznym miejscu? Czyli czymś się nie chcemy chwalić. Można to przecież załatwić jak powyżej Browar Broszka. Aktualna lista pseudobrowarów wraz z prawdopodobnym miejscem produkcji Colberg – Kołobrzeska Fabryka Piwa – posiada na swojej stronie zakładkę browar, gdzie nie ma słowa o istniejącym browarze. Marki piw: Colberg IPA, Colberg Pszeniczne, Colberg Pils, Colberg Black, Colberg Jasne Niefiltrowane. Prawdopodobne miejsce produkcji: Browar Krajan (przynajmniej dwa piwa) Browar Czarny Kot (dawniej Browar Zamkowy w Radomiu) – mianuje siebie pierwszym browarem kontraktowym, tylko dlatego, że kupował piwa od innych browarów. No… nie. To tak nie działa. Istotnie, w 2018 roku, firma kupiła Browar Saskich. Na razie kupuje jednak od innych browarów i dolewa soki do piw. To znaczy… inne browary im je tam wlewają. Mogą pochwalić się niezłym portfolio klonów i klonów z sokami. Marki piw: Czarny Kot, Bearnard Prawdopodobne miejsce produkcji: zasłyszałem niegdyś, że kilka browarów. Patrząc na zabawę w soki, podejrzewam Browar Staropolski. Łebski Browar – mój ulubieniec, który we wczesnych miesiącach tego bloga chciał ciągać mnie po sądach za pisanie prawdy. Absolutny ściemniacz, pompujący zapewne krocie w SEO, aby zepchnąć mój artykuł z pierwszej piątki w Google. Łebski ma w ofercie trzy piwa, którym nadaje nadbałtycko-kurortowe nazwy i etykiety, po czym — jak sam przyznał — sprzedaje je w tychże nadbałtyckich kurortach. Od kilku lat piszą: „Chcemy zbudować zielony browar z prawdziwego zdarzenia”. Zielonego, czego innego, musiało pójść sporo przy pisaniu tych dyrdymałów. Marki piw: Gdyńskie, Łebskie, Władek, Łebski Książe (niegdyś też Międzyzdrojowe i Sopociak). Prawdopodobne miejsce produkcji: Browar Witnica Piwo Stalove – „chcemy ciężko pracować aby nasz projekt – Stalove – przyczynił się do promocji naszego stalowego regionu, rozsławił miasto i promował wartości patriotyzmu gospodarczego i regionalnego. Nasze piwo jest Love! Zrodzone z miłości i stalowej woli jego twórców„. Problem w tym, że przynajmniej jedno piwo warzy ReCraft, na zlecenie, browar oddalony o około 300 kilometrów dalej. Piwa Stalove nie są ze Stalowej Woli i nie mają z regionem nic wspólnego. Nie wiadomo, czy są dostępne nadal w sprzedaży. Marki piw: Stalove Miejsce produkcji: ReCraft Polskie Browary Sezonowe – układ między Carlsberg Polska i Browarem Staropolskim. Tak, PBS to marka Carlsberga, kupująca piwa od Staropolskiego. Tak sezonowe, że portfolio nie zmieniło się od 1,5 roku. Marki piw: Miody Ałtaju, English IPA, Pszeniczne Ciemne, Czeska Szyszka Miejsce produkcji: Browar Staropolski Browar Gloger i Browar Służba Zdrowia – ten sam browar, te same piwa. Rozdwojenie jaźni, o którym pisałem więcej we wpisie „Jeszcze nie wystartował, a już podpada”. Marki piw: różne choroby, schorzenia i inne nieprzyjemne rzeczy Miejsce produkcji: Browar Gloger w Białymstoku Browar Małopolski – świetnie podsumował w komentarzach jeden z Czytelników: „Jeden z > Staropolskiego. Celem sprzedażowym są 2 podkrakowskie gminy. Najbardziej uwielbiam cytat z jednej z etykiet > Taa.. pils, a raczej lagerowa namiastka, występująca też z dokiem (lub syropem) malinowym. Ludzie nie znają nawet historii regionu dla, którego piwo jest pakowane. Jedyny browar jaki istniał to koniec XIX wieku, prawdziwe średniowiecze”. Browar, który warzy im piwa leży w woj. łódzkim i nie ma wiele wspólnego z Małopolską. Ściema na „regionalizm”. Etykiety bardzo podobne do staropolskich. Marki piw: Lisieckie, Staropolskie Miejsce produkcji: Browar Staropolski Jako Sp. z – jak sami podają: „producent piwa”. Browaru nie mają, kupują u innych i etykietują. Marki piw: Celtyckie, Złoty Łan, Bieszczadzkie Miejsce produkcji: Browar Namysłów, być może Browar Sulimar (Celtyckie Lemon) i Browar Okocim, Bieszczadzkie – Browar Jagiełło Browar Szczawnica – W Szczawnicy nie ma Browaru. Firma chyba zwinęła interes. Gdyby jednak wróciła… Marki piw: Szczawnickie, a to ci niespodzianka Miejsce produkcji: Browar Czarnków Sopocki Browar – jedynym browarem w Sopocie jest Browar Miejski Sopot, który przez łachmaniarzy z Sopockiego pseudobrowaru może być wiązany z tą niechlubną inicjatywą. Warto przeczytać mój wpis, gdzie rozwiewam wszelkie kwestie związane z browarami w trójmiejskim kurorcie. Za piwa odpowiada Wielobranżowa Agencja Handlowa. Marki piw: Sopockie Jasne Pełne, Sopockie Ciemne, Sopockie Tradycyjne Prawdopodobne miejsce produkcji: Browar Witnica lub Browar Krajan Mikołaj Kornicz Browar Żarecki – „Współpracujemy z browarem rzemieślniczym ReCraft z Świętochłowic gdzie warzymy i rozlewamy nasze piwa. Obecnie w naszej ofercie posiadamy 3 gatunki piw: Zbója – Bohemian Pilsner, Grota – Americian India Pale, Pieczara – Milk Stout„. Jakimś cudem ReCraft ma odpowiednio: Wielką Szychę, MC Farmera i Milkołaka. O tyle dobrze, że piszą o tym na stronie, jednak w sposób, który implikuje samodzielne warzenie. Marki piw: Zbój, Grot, Pieczara, Złoto Kornicza Miejsce produkcji: ReCraft Browar Zdrojowy Augustów – wystarczy zajrzeć na fanpage Anty Browar Zdrojowy Augustów, gdzie czytamy: „Browar Zdrojowy Augustów jest tylko pseudoBrowarem. Jest to hurtownia piwa z Browar w nazwie. Kupują już gotowe zabutelkowane piwo warzone w Bytowie i to nawet nie są ich receptury. Oczywiście nie umieszczają tej informacji na butelce a każdy post który się do tego odnosi jest na ich stronie kasowany a użytkownik blokowany„. Marki piw: Augostowskie Prawdopodobne miejsce produkcji: Browar Bytów, jeden z komentatorów wskazuje na Bojanowo Browar Wiślany – fanpage umarł w styczniu 2018 roku. Część piw warzona była w Połczynie-Zdroju, część w Wąsoszu. Czy te etykiety czegoś Wam nie przypominają? No właśnie… Marki piw: Gentleman, Ladies Miejsce produkcji: Browar Wąsosz, dawniej Browar Połczyn-Zdrój Piwny Dwór – czytając opis, o mało co nie spadłem ze stołka: „Warzymy nasze piwa w zaprzyjaźnionych polskich browarach rzemieślniczych. Sięgamy do korzeni polskiego browarnictwa, do receptur owianych historią. Rzemieślniczo, tradycyjnie produkujemy nasze piwa przeliczając z funtów, kwart polskich, garnców i kop nastawiając wary piwa według receptur które odszukujemy w archiwach„. Biorą piwa od Browaru Staropolskiego, który raczej nie przelicza z kwart polskich xD Marki piw: Sieradzkie, Ałtajska Noc, Dolina Aniołów Miejsce produkcji: Browar Staropolski Witchbeer – a taki fajny to koncept… Marki piw: Lager Premium, Pilzner Premium Miejsce produkcji: zapytałem, odczytali, nie odpisali. Nikt nic o nich nie wie i nie ma ich nawet na Ratebeerze. Wielce prawdopodobne, że warzy dla nich Czarnków. Browar Posnania – ściemniają, że piwo warte Poznania, a tak naprawdę warzone jest 50km na wschód od stolicy Wielkopolski. Na stronie www ani na fanpage’u nie chwalą się miejscem produkcji, tylko wrzucają marketingowy bełkot. Marki piw: Posnania Czarne, Lager, Pszeniczne Miejsce produkcji: Browar Niechanowo Browar Biłgorajski – taki, co już się doigrał od kontroli IJHARS-u. W tym wypadku urząd zrobił coś pożytecznego i nakazał ściemniaczom podać na etykiecie miejsce produkcji piwa. Smród ściemy rozniósł się po internecie, oj rozniósł… Marki piw: Zielone Biłgorajskie Miejsce produkcji: Browar WItnica Browar Staropolski – i jego klony klonów. W Zduńskiej Woli natrzaskano około 100 piw własnych. Wiele z nich to klony innych linii tego browaru. Dla przykładu Alcoholica Beer’em All czy wszelkie odmiany typu Pomorskie, Zduńskie i tak dalej. Browar oczywiście o tym nie powie. Chętnie klonuje też piwa dla innych inicjatyw, takich jak Polskie Browary Sezonowe. Marki piw: Staropolskie, Zduńskie, Pomorskie, PRL, Bestbir, Kultowe, Kielecki Chmiel, Łódzkie… za dużo by pisać. Miejsce produkcji: Browar Staropolski Browar Witnica – podobnie jak Staropolski, uwielbia klonować piwa i sprzedawać je pod różnymi markami. Lubuje się w odsprzedawaniu jasnych piw browarom udającym regionalne. Marki piw: Lubuskie, Międzyrzeckie, Ośniańskie, Pszczyńskie, Sławosz, Lubusz, Świnoujskie, Wroclove, Barlineckie/Barliniak, Smaki Podhala, Władek i wiele innych Miejsce produkcji: Browar Witnica Browar Obywatelski Tychy – w Tychach jest tylko jeden browar i dobrze wiecie, o którym mowa. Druga inicjatywa postanowiła pobawić się w marketing, pisząc na swojej stronie „Sekretna receptura i 120 lat tradycji Bürgerliche Brauerei Tichau. Nowoczesność i smak rzemieślniczej produkcji„. Ta rzemieślnicza produkcja odbywa się poza granicami Polski, jak antycypuje Kuba — prawdopodobnie w Rohozcu. Czyli, że Skalak. Poza tym warzelnia to według koncepcji tego „browaru” przestrzeń do zabawy. Z informacji zasięgniętych w knajpie przez czytelnika wiemy, że piwa warzy Litovel. Marki piw: Tichauer Miejsce produkcji: Browar Litovel Browar Pilsweizer – uwielbia klonować swoje marki, wrzucając je do kolejnych miast. Tym samym, niczym z Browaru Łebskiego, tego samego piwa możecie napić się pod markami: Krakowiak, Krynickie czy Zakopiańczyk. Marki piw: Pilsweizer i inne, wymienione powyżej Miejsce produkcji: Browar Pilsweizer Browar Połczyn-Zdrój – od niedawna ponownie warzy. Lubi klonować swoje piwa, lubi robić piwa dla innych. Piwna Góra z Zielonej Góry – przypadek opisuje Patryk Piechocki: „ktoś postanowił sobie stworzyć markę-wydmuszkę, wydać krocie na marketing (przejmując np. krany w regionalnych pubach) i zwyczajnie okłamywać konsumentów co do pochodzenia (lub ukrywać je, jak kto woli) samego piwa. Trunki z tego 'zielonogórskiego’ browaru są warzone… w Czechach bodajże. Ktoś kupuje tam lagery i je potem sprzedaje pod regionalną marką u nas„. Firmy bardzo podejrzane Klienci, co do których można podejrzewać, że ich piwa — warzone w podanych przez nie browarach — są klonami z oferty tradycyjnej danego zakładu: Hel Me (piwo dostępne wyłącznie na Helu) Henry Jones (Browar Krajan) Piwo Pniewskie (Browar Witnica, Browar Krajan, Browar Niechanowo) Piwo Rewalskie (Browar Witnica) Smaki Podhala (Browar Witnica i inne) Aktualna lista piw uznawanych za klony Bieszczadzkie Bystre (Jako Sp. z – klon klona prawdopodobnie z Witnicy Bieszczadzkie (Browar Jagiełło) – klon np. z Magnusa Żurawina Black Boss (Browar Witnica) – klon Lubuskiego Porteru z Browaru Witnica Piwo Chełmińskie – nieoficjalne źródła podają pewien browar na Kaszubach. Za piwo odpowiadają Browary Toruńskie Michał Olszewski. Fabryczne – na 99% klony piw z Browaru Krajan, grejpfrutowe zgadza się na pewno. Browar udaje, że jest z Żyrardowa. Z Żyrardowa są Beer Bros, inni mogą czyścić im tam buty. Jacek Siedlecki – piwa niby regionalne, ale warzone w Browarze Staropolskim (klony). Dla Siedlec, położonych od Zduńskiej-Woli o jakieś 250 kilometrów. Bardzo regionalne. Jackowo – piwo dla pubu w zachodniopomorskim. Klon z Krajana. Kołobrzeskie – z pseudobrowaru Colberg, co to planuje zbudować browar, ale kupował latami od Połczyn-Zdroju. Gdzie kupuje teraz? Prawdopodobnie w Witnicy. Łebskie – klon Lubuskiego Jasnego z Witnicy. Nie wierzycie? Obczajcie ten test. Piwo z Gór (Juhas, Baca, Ciupaga) – klony (zapytałem) Piwo Szczyrkowskie – piwa warzy im Browar Wrężel, a raczej klonuje np. swojego duble witbiera czy summer ale’a Otwockie Letniskowe – z markami Świderskie i Józefowskie. Niektóre piwa to oczywiste klony z Browaru Jagiełło (ciemne żurawinowe), pochodzenie innych jest domysłem. Wiadomo jednak, że w Otwocku nie ma browaru. Można za to pośmiać się z newsa w portalu iotwock: „Piwo Otwockie Letniskowe, powraca po ponad 220 latach na ziemie Otwockie dzięki przekazom ustnym i nielicznym zapisom z dziada pradziada w towarzystwie piwa Rzemieślniczego Józefowskiego oraz piwa Świderskiego!!!„. Peeeeewnie ;) Piwo Wielickie – piwo z Browaru Południe. W Wieliczce działa jeden browar i jest to browar restauracyjny w Karczmie Pod Wielką Solą. Proletaryat – klony piw z Browaru Czarnków. W Poznaniu działa knajpa Proletaryat, gdzie lane są te piwa. Niegdyś można było znaleźć je w bączkach, wraz z innymi klonami, takimi jak Walońskie, Izerskie, Czarnkowskie czy Odrzut z Eksportu. Toruniak Pils – na etykiecie „craft beer”, a piwo to klon jednego z wyrobów Browaru Krajan. Warszawiak – klon z Browaru Czarnków, prawdopodobnie Noteckiego Bursztynowego. Zakopiańczyk / Krynickie / Krakowiak – klony piw z Browaru Pilsweizer vel Grybów. Honorable mention: Złoty Pociąg (Lwówek) – kiedy Polacy nie spali po nocach, śledząc ekipy poszukujące złotego pociągu, Browar Lwówek postanowił sklonować dwa swoje piwa i podpiąć się pod hype. Tak powstały Złoty Pociąg Porter (Lwówek Porter) i Złote Pociągi odpowiednio po 5,5% i 4,2% (Wrocławskie). Warte wspomnienia: Cieszyński Porter vs Żywiec Porter – czy są to te same piwa? oraz Czy Lager Cieszyński to to samo piwo, co Brackie? Powyższa lista będzie aktualizowana na bieżąco. Mam szczerą nadzieję, że kilku z Was oszczędzi pieniądze na kupnie ściemnionych piw. Jeżeli dowiedziałeś się z tego poradnika czegoś nowego, jeśli odwiódł Cię on od kupna, daj mi znać w komentarzach. Czekam również na Wasze typy pseudobrowarów i klonów, o które warto byłoby wzbogacić listę!